Są dwie drogi poświadczające o ojcostwie. Może być to uznanie ojcostwa lub jego ustalenie. Uznanie wiąże się ze złożeniem formalnego dokumentu złożonego w Urzędzie Cywilnym, a jego istota musi być poświadczona przez matkę. W przypadku ustalenia ojcostwa sprawa niejednokrotnie kończy się na sądowej wokandzie z uwagi na konflikty obu stron. Wówczas pojawiają się uzasadnione obawy dotyczące kosztów badania i tego, kto będzie nimi obciążony. W artykule spróbujemy rozwiać najczęściej pojawiające się wątpliwości.
Sądowne badanie na ustalenie ojcostwa a prywatne
Strony czekające miesiącami na kolejny termin rozprawy to jeden z czynników, który motywuje do wykonania pewnych czynności, zanim jeszcze zdecydujemy się na formalny wniosek (pozew). Najczęściej to właśnie czas decyduje o przeprowadzeniu badań na ustalenie ojcostwa na własną rękę. Nie ma przeciwwskazań, by pójść tą drogą, jednakże niekoniecznie będzie to droga na skróty.
Badanie na ustalenie ojcostwa ma moc prawną dla sądu tylko wtedy kiedy dopełnione zostały wskazane czynności.
- zgoda na pobranie DNA dziecka od prawnych opiekunów
- obecność świadków
- udział matki
- pobranie wymazu według ściśle określonych procedur
To najważniejsze aspekty, które różnią proces poboru materiału genetycznego w badaniach prywatnych i sądowych na ustalenie ojcostwa. Oczywiście wynik będzie taki sam, jednakże sąd nie może pozwolić na uchybienia w procedurze, ponieważ mogłoby wówczas dojść do fałszowania wyników. Bardzo rzadko badania prywatne są wykorzystywane w sądzie. Mogą być okolicznością do zasadności sprawy, ale wówczas stają się dowodem pobocznym. Sąd musi mieć pewność, że badania poświadczają stan rzeczy, a wykonanie ich na własną rękę najczęściej jest dodatkowym kosztem, które ponosi wyłącznie osoba, która zleca badania.
Kto płaci?
W przypadku toczącego się postępowania na ustalenie ojcostwa istotne są okoliczności wynikające z wniesienia powództwa oraz wyrok kończący sprawę. Tak jak w innych sprawach sądowych, tak i przypadku ustalenia ojcostwa kosztami obciążona zostaje strona przegrana. W sytuacjach wyjątkowych sąd może podzielić koszty na rzecz obojga rodziców, a nawet obciążyć kosztami Skarb Państwa.